Paylaş
İnternette takip edilebilir olmamız, girmek istediğimiz web sitesinin erişime engellenmiş olması, güvenlik, gizlilik… Nedir bu herkesin bahsettiği VPN, detaylı şekilde inceleyelim.
VPN nedir ve neden bu kadar önemli?
VPN, İngilizce “Virtual Private Network“, Türkçe’de ise “Sanal Özel Ağ” anlamına gelir. VPN, internet üzerinde güvenli ve şifreli bir bağlantı oluşturarak, kullanıcıların gizliliğini ve verilerini korur. VPN, internete bağlandığınızda verilerinizin üçüncü şahıslar tarafından izlenmesini engeller.
Basitçe, VPN kullanarak, İnternet üzerinde oluşturulmuş farklı bir tünel üzerinden web sitelerine/uygulamalara erişebilir ve, VPN firmamızın bizi ispiyonlamaması koşuluyla, yaptığımız işlemleri anonim olarak gerçekleştirip yasaklanmış sitelere dahi giriş yapabiliriz. Böylece yapmış olduğunuz işlemler aslında size VPN hizmetini sağlayan firma tarafından yapılmakta ve sonuçları size iletilmekte…
E süper VPN nedir anladım, nerden bulurum VPN’i?
VPN hizmetleri, genellikle, çeşitli firmalar tarafından bazen ücretli, bazen de “bir noktaya kadar” ücretsiz ve daha çok kullanım isterseniz ücretli hizmet verecek şekilde verilmektedir. “Bir noktaya kadar ücretsiz” olanlar arasında https://www.hotspotshield.com/ firmasını örnek verebilirim. En son kullandığımda 500mb’a kadar günlük ücretsiz kullanabiliyordunuz. Bunun haricinde farklı VPN firmalarını bir Google aramasıyla da bulabilirsiniz. Ayrıca mobilde https://www.betternet.co/ da hiç fena olmayan bir alternatif.
Ancak!..
VPN firmalarının güvenilirliği tartışmaya açık bir konu. Sonuçta ilgili VPN firması sizin yapmış olduğunuz işlemleri “teoride” görüntüleyebilir. Eğer yapmış olduğunuz işlemleri güvenli bir paketlemeyle şifrelemiş ise (örneğin https:// adreslerini ziyaret etmeniz gibi), firma gittiğiniz websiteleri görebilecek ancak yapılan işlemlerin içeriğini göremeyecektir. Fakat ziyaret ettiğiniz adresler şifrelenmemişse (mesela http:// adresli bir websitesi ziyaret ettiyseniz) bu durumda ziyaret ettiğiniz websitesinin sadece adresi değil aynı zamanda bu websitesiyle etkileşime girdiğinizde gönderdiğiniz verileri bile açık bir şekilde görebilecektir. “VPN firması kötü niyetli midir? Verilerinizi incelemek ister mi?” gibi etik konular daima bir soru işareti. Bu noktada, VPN kullanırken şifrelenmiş websiteler ve protokoller harici ziyaretler yapmamanızı öneririm. (Sadece websiteleri değil uygulamaların kullandığı TCP/UDP paketlerini de lütfen aynı şekilde hesaba katın)
Kendini kanıtlamış, uzun yıllar boyunca hizmet veren firmaları tercih etmek en mantıklısı. Tabii bunun sizi kesinlikle tam koruma altını aldığını garanti etmez.
VPN kullanarak yasaklanmış sitelere girebilir miyim?
Evet, büyük ihtimalle giriş yapabilirsiniz ancak yaşadığınız ülkeye göre bunun suç olup olmadığını önceden iyice araştırmanızı tavsiye ederim. Bu yazıda kaba-taslak VPN nedir ve güvenliğiniz için dikkat etmeniz gereken birkaç husustan bahsettim. İşin hukuksal boyutu apayrı bir konu ve buna yaşadığınız ülkenin kanunlarına göre dikkat etmeniz gerekir tabii ki.
Ayrıca yasal sorumluluklar dahilinde kullandığınız VPN firması ülkenizin resmi kurumlarına, talep edildiği taktirde, bu bilgileri de paylaşabilir, paylaşmayabilir de… Bu tamamiyle politik ve hukuksal bir konu.
VPN kullanarak güvenliğimi artırabilir miyim?
Evet, bu da mümkün. Özellikle halka açık ağlarda internete giriyorsanız (kahve dükkanları, otel vb.) VPN kullanmak size ekstra bir koruma sağlayacaktır. Yaptığınız işlemler siz ve VPN firmanız arasında şifrelenip farklı bir tünelden iletileceği için, halka açık ağlar tarafından yaptığınız işlemlerin görünmemesi adına, VPN firmanız ek bir koruma kalkanı oluşturacaktır.
Çok sevdiğim bir dizi/film gösterimi uygulamasında benim bulunduğum bölgede yayınlanmayan bir dizi/film var VPN ile izleyebilir miyim?
Evet, teorik olarak izleyebilirsiniz. Kullandığınız platform sizin kullanıcınızı daha önceden belli bir bölgeye ait bir kullanıcı diye işaretlemediyse, örneğin sıfırdan platforma üye oluyorsanız, bunu yapabilirsiniz. Diyelim ki yalnızca ABD’deki dizi/film platformunda aradığınız içerik bulunuyor ve Türkiye’den erişmek istiyorsunuz. ABD lokasyonundan hizmet veren bir VPN kullandığınızda yaptığınız işlemleri siz ABD’deki VPN sunucunuza göndereceğiniz o da sizin için verileri çekeceği ve size ileteceği için yapılan işlemler ABD üzerinden yapılıyor görünecektir. Yani, bu da mümkün.
VPN nedir ne değildir anladım, çok mantıklı görünüyor. Neden sürekli VPN kullanmıyoruz?
Evet VPN kullanmak şahane gözüküyor ancak belirttim gibi şu noktalara dikkat etmek lazım:
- Güvenlik: VPN firmasının güvenilirliği. Yaptığımız işlemlerin kayıtlarının burada “tutulabileceği ihtimalini” hep düşünmeliyiz. Ne kadar HTTPS vb. protokollerle şifrelenmiş adreslerden işlemler yapsak da sonuçta gittiğimiz URL bilgisi bile kendilerinde tutulabilir.
- Yasalar: VPN kullanmak ülkenizde yasal mı değil mi, hangi koşullarda değil iyice araştırmanız lazım.
- Hız: Yaptığınız işlemler “sizin adınıza” VPN tarafından yapılıp size geri gönderildiği için, yani araya aracı soktuğunuz için, normal internet hızınıza göre daha yavaş gerçekleştirilecektir. Bunu unutmayın.
Evet, böylelikle VPN nedir, ne zaman kullanılır ve nelere dikkat etmelisiniz bunu öğrenmiş oldunuz. Artık bu bilgiyi kullanarak interneti daha güvenli bir şekilde dolaşabilirsiniz. Kafanıza takılan sorular olursa yorumlarda lütfen sorun ve sevgiyle kalın.
